Zanieczyszczenie światłem

Życie na naszej planecie zwierząt i roślinności zawsze było podporządkowane naturalnemu rytmowi dobowemu, które w wyniku ewolucji dostosowało dla siebie właściwą porę dnia do egzystencji a tym samym stając się bardziej aktywnymi w porze dziennej lub nocnej. Taki stan był prawie niezmienny aż do czasu wynalezienia elektryczności a w konsekwencji tego skonstruowanie pierwszej w pełni użytecznej żarówki elektrycznej. Wynalazek ten przyczynił się w przeciągu zaledwie ostatniego wieku do rewolucji świetlnej a w konsekwencji do niezamierzonego powstania olbrzymiego problemu zanieczyszczenie światłem w porze nocnej naszego nieba.

Zmiany

W ostatnich latach zjawisko to na terenach objętych elektrycznością stało się już problemem globalnym a postępujący równolegle szybki rozrost metropolii tylko spotęgował to zjawisko doprowadzając już w ostatniej dekadzie do niekontrolowanego rozpędu tego zjawiska doprowadzając do zakłóceń naszego nocnego krajobrazu. Problem stał się na tyle poważny, że stał się tematem licznych analiz i badań naukowych wykazujących negatywny wpływ zarówno na zdrowie człowieka jak i na wszystkie pozostałe żywe lądowe organizmy oraz roślinność.

Z wieloma negatywnymi skutkami tych badań i analiz, ze względu na krótki przedział czasowy objęty skutkami oddziaływania tego zjawiska, można się zgadzać lub nie to z jednym argumentem wszystkie opinie są zgodne, że zbyt duża część emitowanego światła mimo ukierunkowania go na ziemię jest również rozpraszana w kierunku naszego nieboskłonu, tworząc niekorzystną dla widoku naszego nieboskłonu poświatę, łunę świetlną pozbawiającą nas widoku naszego gwieździstego nieboskłonu. Zanieczyszczenie światłem powstawało bardzo powoli, dlatego prawdopodobnie z tego powodu żadne prawo na świecie, w tym prawo Unijne jak i polskie, niestety do tej pory nie uwzględniło w prawie ochrony środowiska odpowiednich wymogów lub ograniczeń w tym zakresie, licząc zapewne na wciąż pojawiające się nowe technologie świetlne, które samoistnie opanują ten trend. Rzeczywiście, wprowadzenie w ostatniej dekadzie nowych energooszczędnych źródeł światła LED, sterowników automatycznie regulujących natężenie oświetlenia, nowych rozwiązań konstrukcyjnych opraw oświetleniowych i nowoczesnego designu mają głównie na celu mniejszego zużycia energii elektrycznej i poprawy bezpieczeństwa na naszych ulica a przy tym również ograniczenie zjawiska ?Zanieczyszczenia światłem?.

Miejscowość Kamieniec przed wymianą oświetlenia ulicznego. Typowe, stosowane w poprzedniej dekadzie lampy rtęciowe.

Ta sama miejscowość po zainstalowaniu nowej generacji oświetlenia ulicznego

Oświetlenie ulic i parków

Tak jak oświetlenie uliczne czy parkowe mają za zadanie wyłącznie oświetlać powierzchnie ulic i pieszych tras, gdzie natężenie i barwa strumienia świetlnego musi być stosowna do wymogów bezpieczeństwa ruchu drogowego i ruchu pieszego przy, ich wygląd w ciągu dnia jest mniej istotny. Natomiast oświetlenie ogrodowe i przydomowe musi spełnić dwa podstawowe warunki: w ciągu dnia pełnić rolę dekoracyjną, współgrającą z architekturą budynku mieszkalnego oraz otoczenia, natomiast nocą zarówno dekoracyjną jak również użytkową. Oczywiście należy podkreślić, że w przypadku takiego oświetlenia, absolutnie nie porównywalnego do oświetlenia ulicznego czy dużych aglomeracji miejskich, zjawisko zanieczyszczenia światłem jest znikome i na pewno ono nie ma większego znaczenia w ogólnym bilansie zanieczyszczenia światłem naszego globu. Mimo to producenci takiego oświetlenia, nie czekając na pojawienie się odpowiednich ustaw, już od kilku lat produkują oprawy oświetleniowe do ogrodów, parków i terenów miejskich spełniających takie warunki.

Oprawa oświetleniowa VISBY, z początku produkowana w wersji tylko z żarówkami halogenowymi. Zastosowanie specjalnego elementu tłumiącego zniwelowano w 99% rozproszenie światła do góry. Natomiast zastosowanie technologii LED chroni nasz wzrok w płaszczyźnie poziomej.

Przykład typowej klasycznej latarni miejskiej w maksymalny sposób zanieczyszczającej nasz nieboskłon

Typowe latarnie, które swoją konstrukcją eliminują zanieczyszczenie naszego nieba

Klasyczne lampy

Najtrudniej jest z oprawami w stylu klasycznym, w których mimo zastosowania lamp ledowych powstaje poświata świetlna ukierunkowana w stronę nieba na skutek odbicia promieni świetlnych od konstrukcji oprawy. Jest to problem szczególnie uciążliwy dla mieszkańców wyższych kondygnacji jeśli taka oprawa jest zainstalowana na osiedlu mieszkalnym.

Latarnia oświetleniowa Borg doskonale komponuje się w dzielnicach mieszkalnych zapewniając zerowe zanieczyszczenie światłem w stronę okien i nocnego nieba.

Klasyczna latarnia CHELSEA doskonale komponuje się z klasycznym frontem domu. Wymiana żarówek o barwie chłodnej na żarówki ciepłe (2700K) dodatkowo podniosłoby walory i nastrój posesji jak również zmniejszyłoby intensywność zanieczyszczenia światłem dla osób przebywających w ogrodzie posesji.

Ciepła barwa światła 2700K doskonale podkreśla styl budynku jednocześnie zmniejsza rozproszenie światła w poziomie.

Ogród

Instalując oświetlenie w ogrodach przede wszystkim chcemy podkreślić nasze krzewy dlatego niestety strumień świetlny czasem musi być skierowany do góry, wtedy obowiązkowo należy wybierać barwę ciepłą.

Reasumując, decydując się na instalację oświetlenia ogrodowego przy naszej posesji wcale nie musimy przyczyniać się do podniesienia stopnia zanieczyszczenia światłem naszego globu pod warunkiem, że rozsądnie wybierzemy z ogólnie dostępnej oferty handlowej właściwe oprawy oświetleniowe.

Tekst powstał przy współpracy z firmą Norlys